Tiêu chuẩn SAE J400

TÓM TẮT SAE J400 (Test for Chip Resistance of Surface Coatings)

Click vào xem Thiết bị test theo SAE J400

1. Mục đích

SAE J400 quy định cách thử độ kháng sứt mẻ (chip resistance) của các lớp sơn phủ khi bị đá/gravel bắn vào – mô phỏng điều kiện thực tế trên xe ô tô.

Thử nghiệm chủ yếu dùng cho:

• Sơn ô tô, sơn phủ hữu cơ trên tấm kim loại phẳng.
• Có thể áp dụng cho nhôm anod, nhựa mạ… nhưng phải hiểu đúng giới hạn của phương pháp.

2. Nguyên lý thử

Dùng một thiết bị gọi là Gravelometer gồm:

• Phễu rung chứa sỏi.
• Vòi khí thổi sỏi ra bằng luồng khí nén.
• Tấm mẫu được giữ vuông góc với hướng bắn.

Quy trình:

1. Cho sỏi rơi vào luồng khí nén → bị bắn mạnh vào tấm mẫu.
2. Dán băng keo đặc biệt để kéo toàn bộ mảnh sơn bong ra.
3. Đánh giá mức độ sứt mẻ.

3. Vật liệu & thiết bị chính

Sỏi

• Loại sỏi tròn mài mòn tự nhiên (không dùng đá dập).
• Kích thước: lọt qua 5/8 inch và giữ lại trên 3/8 inch.
• Sỏi phải rửa sạch và thay định kỳ vì bị cùn sau khi sử dụng.

Băng keo

• 3M #898 hoặc tương đương (ảnh hưởng nhiều đến mức độ sứt mẻ bị kéo ra).

Điều kiện nhiệt

• Thử ở nhiệt độ phòng hoặc -29°C.
• Có 3 cách làm lạnh: A (cả máy), B (chỉ làm lạnh mẫu), C (nhiệt phòng).

4. Chuẩn bị mẫu

• Tấm phẳng 4" × 12".
• 3 mẫu lặp cho mỗi loại sơn.
• Độ dày sơn phải đồng đều. Quy trình phủ sơn ảnh hưởng mạnh đến kết quả.

5. Quy trình thử

1. Điều chỉnh áp suất khí: 70 psi ± 3 psi
2. Điều chỉnh tốc độ rơi sỏi: phễu phải hết sỏi trong 7–10 giây.
3. Bắn 1 pint (0.47 L) sỏi lên mẫu.
4. Lấy mẫu ra, dán băng keo nhiều lần theo hai chiều để gỡ sơn bong.
5. Đánh giá kết quả.

6. Cách đánh giá (Gravelometer Rating System)

Có 2 phương pháp:

Phương pháp I – Đếm chính xác

• Dùng lưới 4x4 inch.
• Đếm số chip trong từng ô → phân loại theo kích thước.
• Kích thước chip:
  • A: <1 mm
  • B: 1–3 mm
  • C: 3–6 mm
  • D: >6 mm
• Ghi kết quả dạng:
  5B – 6A – 8C (P/T)
  (số lượng chip loại B nhiều nhất, rồi đến A, rồi C; và thất bại ở lớp Primer/Topcoat)

Có thể gộp thành dạng ngắn:
4 BAC (P/T)

Phương pháp II – So sánh hình ảnh

• So sánh trực tiếp với các bảng chuẩn SAE (hình chụp mức độ sứt mẻ).
• Nhanh, dùng nhiều trong kiểm tra thường ngày.

7. Báo cáo kết quả

Phải ghi:

• Kết quả chip rating (như 4 BAC).
• Điều kiện thử khác tiêu chuẩn (nhiệt độ, áp suất…).
• Loại vật liệu, độ dày, xử lý bề mặt.
• Quy trình sơn và độ dày từng lớp.

Tóm gọn:

SAE J400 mô phỏng đá bắn vào bề mặt để kiểm tra độ sứt mẻ của sơn bằng Gravelometer.
Sỏi được thổi bằng khí nén vào panel, sau đó dùng băng keo kéo phần sơn bong ra.
Kết quả được đánh giá bằng đếm chip hoặc so sánh hình ảnh chuẩn, và ghi theo dạng số–chữ (10–0 & A–D).